Depressieve stemmingsstoornissen

Op een bepaald moment in ons leven kunnen we door verdrietige gebeurtenissen neerslachtig raken. Dit gevoel van neerslachtigheid en soms ook machteloosheid is dan een logisch gevolg van de verdrietige gebeurtenis. Wanneer spreken we dan van een depressieve stemmingsstoornis?

Wanneer er sprake is van een depressieve-stemmingsstoornis verkeert betrokkene zich dagelijks (voor een aaneengesloten periode van minstens twee weken) in een gevoelloze of prikkelbare stemming. De vermelde stoornissen hebben mede hierom een grote invloed op het vermogen van de betrokkene om te kunnen functioneren. De timing en duur kan verschillend zijn bij bovengenoemde stoornissen.

Onder de depressieve-stemmingsstoornissen vallen de volgende stoornissen en klachten:

• Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis
• Persisterende depressieve stoornis
• Premenstruele stemmingsstoornis
• Depressieve stoornis
• Depressieve stemmingsstoornis door een middel/medicatie
• Depressieve stemmingsstoornis door een somatische aandoening
• Somberheid en neerslachtigheid (de betrokkene kan zich hopeloos, leeg en (erg) verdrietig voelen en minder of helemaal geen affectie tonen.
• Gebrek aan interesse of plezier
• Aanzienlijk gewichtsverlies of gewichtstoename zonder aantoonbare reden (bijvoorbeeld meer dan 5% van het lichaamsgewicht in één maand)
• Een slaapgebrek of juist overmatig veel slapen op dagelijkse basis
• Erg vermoeid zijn en lijden aan energieverlies
• Het hebben van schuldgevoelens of een gevoel van waardeloosheid ervaren op dagelijkse basis
• Besluiteloosheid en zich in mindere mate kunnen nadenken of concentreren op dagelijkse basis
• Terugkerende gedachten over de dood en eventuele suïcide-gedachten met of zonder specifiek plan

 Bij al deze genoemde stoornissen zijn de voornaamste kenmerken gevoelens van neerslachtigheid. Van bovengenoemde stoornissen is de depressieve stoornis het klassieke ziektebeeld. Deze specifieke stoornis kenmerkt zich door afzonderlijke perioden van neerslachtigheid en betrokkene kan in een gevoelloze of prikkelbare stemming verkeren. Wanneer er mogelijk sprake is van een depressieve stoornis houden deze gevoelens minstens twee weken aan, alhoewel deze perioden meestal langer duren. De tussenliggende periode kenmerkt zich door een vermindering of zelfs het verdwijnen van de symptomen. Deze kenmerken kunnen zich een enkele keer voordoen, maar een eventuele stoornis kenmerkt zich juist door het terugkerend patroon. Depressie komt bij vrouwen tweemaal vaker voor dan bij mannen.

Er is een belangrijk verschil tussen verdriet en rouw ten opzichte van een depressie, waarbij er sprake is van een terugkerend patroon. Rouw en verdriet kunnen veel lijden veroorzaken, maar veroorzaakt niet direct een depressieve stoornis. Wanneer verdriet en rouw samen met een depressie gepaard gaan zijn de depressieve symptomen ernstiger. Aan rouw gerelateerde depressiviteit komt vaak voor bij mensen die al kwetsbaar zijn voor depressieve-stemmingsstoornissen.

Er is sprake van chronische depressiviteit als de stoornis ten minste twee jaar duurt bij volwassenen en één jaar bij kinderen en adolescenten.